De regio Midden-Limburg heeft een bijzonder pakket aan kwaliteiten. Een veelheid aan natuurgebieden, de Maas als ader omgeven door rivierterrassen, beekdalen en zandgronden, en een verscheidenheid aan kernen met elk hun eigen kwaliteit. Daarnaast kent de regio een strategische ligging tussen Europese economische top-regio’s. Momenteel staan deze regionale kwaliteiten onder druk. De natuur-, water-, energie- en landbouwopgaven, maar ook economische opgaven, vragen om een samenhangende aanpak. In opdracht van de provincie Limburg werkt RUIMTEVOLK aan ontwerpend onderzoek voor Midden-Limburg. Het resultaat is een toekomstperspectief voor de regio. Dit dient tegelijkertijd als input voor het ruimtelijk arrangement dat dit najaar wordt gesloten tussen de Provincie Limburg en het Rijk.
Gelegen aan weerszijden van de Maas kent de regio Midden-Limburg, bestaande uit zeven gemeenten, een uniek palet aan ruimtelijke kwaliteiten. Het gebied is dooraderd met verschillende Natura 2000-gebieden, zoals het Roer-, Leu- en Swalmdal en de Meinweg, maar ook met beken die fungeren als de verbindende schakels. De regio maakte eerder ruimtelijke transities door en wist die te benutten om nieuwe ruimtelijke kwaliteiten toe te voegen. Denk aan de grindwinning bij de Maas, die resulteerde in de Maasplassen: een aantrekkelijk recreatief en waterrijk gebied. Met een sterke as tussen de steden Roermond en Weert en een grote dichtheid aan verbindingen over de weg, het spoor, het water en de lucht is de regio uitstekend ontsloten. Vanwege de strategische ligging zijn er nauwe Euregionale banden met het Ruhrgebied en Belgisch-Limburg. Tot slot speelt de landbouw een rol van formaat in de Midden-Limburgse economie en identiteit: rondom het Peelgebied met name in de intensieve veehouderij, verderop in de regio ook in de akkerbouw en fruit- en boomteelt.
Deze regionale kwaliteiten staan echter steeds meer onder druk. De natuur-, water-, energie- en landbouwopgaven, maar ook economische opgaven rondom de arbeidsmarkt en de transitie naar een circulaire economie, manifesteren zich steeds prominenter en vragen om een samenhangende aanpak. Zo is Midden-Limburg de droogste regio van Nederland met de laagste gemiddelde neerslag en ontstaat er spanning tussen de sterk aanwezige agro-sector en de omliggende natuurgebieden die te maken hebben met stikstofoverbelasting en verdroging.
De Provinciale Omgevingsvisie Limburg (2021) geeft duiding en een eerste richting aan deze opgaven. Na vaststelling ontstond de wens deze richting concreter en scherper te maken en is besloten om voor deze concretiseringsstap ontwerpend onderzoek als instrument in te zetten. RUIMTEVOLK werkt, in opdracht van de Provincie Limburg, via scenario’s toe naar een toekomstperspectief voor de regio, geënt op de identiteit van het gebied. Eerder ontwikkelden we een dergelijk perspectief voor de regio Noord-Limburg. Het perspectief dient tegelijkertijd als input voor het ruimtelijk arrangement dat in het najaar van 2023 wordt gesloten tussen de Provincie Limburg en het Rijk, als onderdeel van de landelijke ruimtelijke puzzels die alle provincies moeten leggen.
Meer informatie
