De Brainportregio werkt hard aan haar groei. In opdracht van het Architectuurcentrum Eindhoven onderzocht Anne Seghers in 2025 het groeiverhaal van de regio, waarvan de resultaten op 8 december tijdens een feestelijke viering van het architectuurcentrum werden gepresenteerd.
De Brainportregio werkt hard aan haar groei. De plannen om als regio meer banen en woningen toe te voegen stapelen zich op en er wordt flink geïnvesteerd in de bereikbaarheid van de regio. Niet alleen de stad Eindhoven groeit. Ook de dorpen in de schaduw van Eindhoven en de meer perifere gebieden in de regio ervaren gevolgen van de groei. In opdracht van het Architectuurcentrum Eindhoven onderzocht Anne Seghers in 2025 het groeiverhaal van de regio. Wat is het verhaal achter de groei van de Brainportregio? En wat kunnen we daarvan leren in relatie tot de nieuwe opgaven waar de regio voor staat?
Op maandag 8 december vond een feestelijke viering plaats van het 30-jarig bestaan van het architectuurcentrum, wat tevens ook de afsluiting vormde van dit eerste onderzoeksjaar. Een manshoge tijdlijn met drie groeipatronen stonden centraal in de ruimte en bieden aanknopingspunten voor een nieuw groeiverhaal:
- Groeien met diepe wortels en nieuwkomers – over de gespannen relatie tussen generaties honkvaste bewoners in de dorpen en de nieuwkomers die zich steeds vaker in deze kleinere kernen rond Eindhoven vestigen.
- Groeien vanuit waarde(n) – over de wisselende en soms botsende idealen als vormgevers van de regionale groei. Over grootse regionale plannen tot dorpse dromen.
- Groeien langs oude en nieuwe structuren – over hoe de ondergrond van de regio én de infrastructuur van wegen, kanalen en spoor het karakter van de groei stuurt.
In het gesprek over de opbrengsten en inzichten en formuleerde Anne een aantal kansen en uitdagingen voor het vervolggesprek over de groei van de regio. “Er is een enorme honger naar het gesprek over de impact van de groei op de regio. Dit gesprek wordt volop aan de bestuurlijke en regionale tafels gevoerd, maar ook inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties willen ook meedenken en doen.
“De grootste uitdaging van de Brainportegio is om de groeiopgaven om te vormen tot een gedeelde sociaal-maatschappelijke visie. Duurzame groei vereist een strategische inpassing die de brede welvaart dient, die verder gaat dan alleen financiële bijdragen voor het bouwen van huizen. Tegelijkertijd ligt ontwerpvraagstuk om deze groei te ontwerpen als een nieuwe typologie die past bij Brainport als ‘internationale regio van dorpen’. een verweven ecosysteem tussen stad en land, gebouwd op de bebouwingslinten in het zandlandschap, waarin de kwaliteit en het onderscheidende vermogen van de dorpen behouden blijven.
De grootste uitdaging van de Brainportegio is om de groeiopgaven om te vormen tot een gedeelde sociaal-maatschappelijke visie
“Dit vraagt dus om een stevig narratief waarlangs de groei vorm kan krijgen. De ondergrond moet hier expliciet onderdeel van uitmaken. Want het huidige ‘Brabant Mozaïek’ doet als concept recht aan de lappendeken die het Brabantse land kenmerkt, maar mag niet worden misbruikt als argument voor een pleidooi van ‘alles kan overal’. De uitdaging is om de ‘ondergrond’ als sturende laag te gebruiken om tot een nieuw, structurerend verhaal en toekomstbeeld voor de regio te komen, dat de diversiteit koestert en richting geeft aan waar welke ontwikkeling wel of niet past.”
