De methodiek van de Zachte Atlas helpt sociale en fysieke opgaven in wijken en in dorpen in beeld en bij elkaar te brengen. Het stelt professionals en inwoners in staat kennis, observaties en beleving met elkaar te delen en om nieuwe oplossingsrichtingen te verkennen. Adviseurs Rosi de Kok en Anna Herngreen vertellen graag meer over de methodiek en aanpak. “De uitdaging is grip krijgen op de breedte en samenhang van de opgaven.”
“De gemeente Groningen heeft altijd een koplopersrol vervuld door haar brede oriëntatie op wijkgericht werken. Een nieuwe stap die de gemeente nu zet is om de aanpak in een wijk aan te vliegen vanuit de sociale opgaven. Maar hoe krijg je die goed in beeld en verbind je daarbij data met de beleving van de inwoners? Wij ontwikkelden hiervoor de methode van de Zachte Atlas en deze aanpak sprak de gemeente vanaf het begin aan.
In deze wijkanalyse leggen we op verschillende thema’s een koppeling tussen de professionele blik en die van de inwoners zelf, en tussen harde (GIS) data en persoonlijke (‘zachte’) observaties van inwoners en professionals. Op deze manier wordt verschillende soorten informatie, én de kennis uit verschillende domeinen, op een gelijkwaardige manier op tafel gelegd. Bijvoorbeeld doordat we begrippen als ‘belevingswaarde’ diepte geven en op kaart zetten. In onze onderzoeksmethodiek zorgen we daarom ook voor een multidisciplinaire aanpak met verschillende analysetechnieken en bronnen. Kern is dat professionals en inwoners de resultaten samen duiden.”
Rosi de Kok vult aan: “Juist door harde gegevens over een plek te combineren met zachte gegevens, krijg je een beter beeld van wat er speelt. Bijvoorbeeld wat de meerwaarde is van de basisschool en vooral het schoolplein. Wat de waarde is van de sociale structuren die daar ontstaan. En hoe daar door zichtbare wijkondersteuners op laagdrempelige wijze niet alleen de kinderen maar ook hun ouders met dagelijkse vragen en uitdagingen worden bijgestaan. Dit biedt waardevolle inzichten in de verhalen, belevingswereld en behoeften achter de cijfers.”
Het blijkt van grote meerwaarde om de professionals in de wijk – de opbouwwerkers, jeugdwerkers, boa’s – op basis van cijfers en plekken in de buurt. Anna: “Als we in de statistieken in een buurt veel criminaliteit zien, veel overlast, of juist veel initiatieven, dan wil je weten: hoe komt dat nou? Wat gebeurt er op straat en achter de voordeur? En wat laten de cijfers niet zien? Bijvoorbeeld dat er misschien wel veel overlastmeldingen zijn, maar dat tegelijkertijd de kinderen in de straat veel met elkaar spelen en dat via hen ook de ouders elkaar steeds beter leren kennen en elkaar verder helpen. De vraag wordt dan niet: hoe gaan we die overlast tegen? Maar: hoe kunnen we die sociale verbanden die via die kinderen ontstaan faciliteren en ondersteunen?”
Rosi: “De gesprekken met inwoners en professionals zorgen daarnaast voor waardevolle crossovers tussen verschillende gegevens en observaties, ook omdat mensen hun leefomgeving automatisch in samenhang zien en niet als losse thema’s. Bij RUIMTEVOLK werken we altijd in multidisciplinaire teams. Dat was in deze trajecten echt van grote meerwaarde. Door onze kennis van stedenbouw, erfgoed, sociologie en architectuur te combineren, en onze vaardigheden op het gebied van geografisch, kwantitatief en kwalitatief onderzoek, konden we tot een veel completer beeld van de wijk komen.”
Meer weten? Neem contact op met Anna of Rosi.
Voor de gemeente Groningen schreef Bert Nijmeijer een mooi artikel over de Zachte Atlas en de wijkvernieuwing in Groningen.
